Druge večeri festivala “Novi Val” u Budvi, na programu su kratkometražni filmovi iz Crne Gore, Makedonije, Srbije, Hrvatske, koje su režirali mladi filmski autori i autorke, među kojima i nekoliko nagrađenih na prestižnim evropskih festivalima.
Program otvara petnaestominutni film “Sjeverni pol” koji je režirala Marija Apčevska, izvanredno snažna i slojevita priča o odrastanju.
Impresivan u produkcijskom smislu, ovaj uvodni film osvojio je dvadesetak nagrada na najčuvenijim svjetskim i regionalnim festivalima, a jedan od najvećih uspjeha jeste selekcija među 10 najboljih, od preko 3730 prijavljenih kratkih filmova, na Kanskom filmskom festivalu 2021. godine.
Dvodnevni muzičko-filmski festival “Novi Val” biće otvoren u petak veče u 20 časova, na sceni između crkava budvanskog Starog grada.
Publika će imati priliku da pogleda niz nagrađivanih kratkometražnih filmova sa uglednih evropskih festivala, nakon čega slijede koncerti kantautora i bendova iz (Sjeverne) Makedonije i Bosne i Hercegovine.
Festival otvara potresna porodična drama “Izbor” koji je režirao Marko Crnogorski, u kojem glavnu ulogu tumači makedonska glumica u usponu, Sara Sandeva; ona igra mladu majku koja pokušava da se izbori sa birokratskim sistemom jer ne želi da rodi drugo dijete, ali zakon ne mari za mogućnost izbora jednog ljudskog bića…
Slijedi “Ključanje”- intenzivna, društveno angažovana drama, istovremeno priča o odrastanju i “film ceste”. Nastao je u koprodukciji prestižne FAMU akademije iz Praga i crnogorske CUT UP kompanije, a režirao ga je Luka Đikanović, koji će budvanskoj publici lično predstaviti ovo autentično autorsko ostvarenje.
Izvrsni kao mladi par u filmu, koji je nastao po scenariju Ilije Đurovića, jesu Lidija Kordić, zvanično “evropska filmska zvijezda u usponu”, kao i itekako uvjerljiv Pavle Prelević.
Prvog dana festivala na program je i kratki film “Duhovi na mojim leđima” u režiji Nikole Stojanovića, a po scenariju Nađe Petrović. Zajednička ostvarenja ovo dvoje mladih filmadžija iz Srbije selektovano je na preko 100 festivala širom svijeta, a osvojili su niz priznanja i nagrada.
“Duhovi…” su takođe priča o sazrijevanju, ali i suočavanju sa smrću: tinejdžerka Sara stiže u provincijski gradić, na spomen baki za koju je bila emotivno vezana… U glavnoj ulozi je Anita Ognjanović, jedna od najtalentovanijih glumica mlađe generacije u regionu.
Filmski dio programa prve večeri zaokružiće film “Sola” koji je režirala (i scenario napisala) Lana Barić, a više no ubjedljiva u glavnoj ulozi je poznata hrvatska glumica Marija Škaričić: ona se, nakon dugo godina, vraća na ostrvo na kojem je odrasla, ali ne nailazi na dobrodošlicu jer je oduvijek bila drugačija, samo svoja…
Muzički dio programa čine koncerti Dine Jashari iz Skoplja, te kantautora Dina Alića iz Sarajeva koji nastupa pod pseudonimom Svire, a oboje, sa svojim pratećim bendovima, nastupaju premijerno u Crnoj Gori.
Dina i Drugari (kako glasi naziv njenog benda) u Budvu donose neodoljivo urban zvuk u kome se suptilno pretapaju razni žanrovi: indie pop, neo-soul, džez i elektronika. Dina Jashari je već dobila renomiranu regionalnu nagradu “Milan Mladenović” a u Crnoj Gori će promovisati nedavno objavljeni debi album. Ona je kompletna autorka, piše emotivnu, intimnu liriku i stvara sanjivu muziku - istinsko osvježenje na alternativoj muzičkoj sceni koje prevazilazi granice Balkana.
Svire je muzički šarmer iz Sarajeva koji komponuje, piše (neo)romantične stihove i producira indi pop muziku za koju će tek čuti širi krug slušalaca. On sa sobom nosi nonšalanciju i vedrinu, uz finu dozu ironije, kao i toplinu emocija, što se ne odnosi samo na stihove pjesama nego i zvuk koji ovaj dvadesetdvogodišnji autor kreira. Objavio je niz izvrsnih singlova za etiketu “višemanjezauvijek”iz Zagreba, pod čijim okriljem uskoro stiže EP izdanje, a nastup u Budvi biće njegov prvi koncert ikada!
Festival “Novi Val” biće održan u Budvi tokom 26. i 27. septembra, na sceni između crkava u Starom gradu, kao sastavni dio projekta “Grad po mjeri urbanih (i mladih)” koji je podržala Opština Budva kroz ovogodišnji Javni konkurs za nevladine organizacije.
Prijatelji festivala su Talas M, Montenegro Stars HG, Casper Cultural Centre iz Budve i druga lokalni privredni subjekti, a organizator festivala je nevladino udruženje Agora iz Budve.
Ulaz na sve programske sadržaje je slobodan.
Nagrada za najbolji film 82. Venecijanskog filmskog festivala pripala je kultnom američkom reditelju i scenaristi - Džim Džarmuš je Zlatnog lava dobio za film “Otac, majka, sestra, brat”, svojevrsno istraživanje porodičnih odnosa likova koji su na razmeđi nekoliko gradova: Nju Džerzija, Dablina i Pariza… Niko od čuvene glumačke ekipe koju čine Adam Drajver, Kejt Blančet, kao i legendarni muzičar Tom Vejts, nije osvojio nagradu prestižnog festivala za glavnog glumca odnosno glumicu, već su laureati Toni Serviljo kao glavni glumac u filmu koji je režirao Paolo Sorentino (u originalu La Grazia) i kineska glumica Sin Žilei (Xin Zhilei), glavna glumica u filmu “Sunce se rađa nad svima nama”.
Oko 150 strip umjetnika i djelatnika iz čak 20 zemalja gosti su 19. Hercegnovskog strip festivala (HSF) koji se održava od 5. do 10 septembra. Pored već uobičajeno izuzetnog strip programa odnosno gostiju iz svijeta devete umjetnosti, ovogodišnji program nudi niz koncerata poznatih muzičara iz regiona.
Programi će biti održan na ukupno 17 lokacija – od hercegnovskih trgova, galerija, škola i kafea do tvrđave Forte Mare, pa dalje do Luštice i Lovćena.
Jedan od najvećih svjetskih crtački imena i najznačaniji argentinski strip umjetnik, Eduardo Riso,
prvi put je na hercegnovskom festivalu stripa, kao specijalni gost, zatim Stevan Subić iz Srbije sa pratećom izložbom radova, a na HSF gostuju i sjajni crtači Kristof Batailon, Sara Burini, Artjom Trahanov i Aleksej Ivanov, te redovnog gosta, inače ambasadora HSF-a u svijetu Vilijama Simpsona. Na HSF dolaze i strip majstori iz Italije Tanino Liberatore i Mateo Alemano), Erik Herengel iz Francuske i Anja Morozove iz Estonije, zatim Džok (Jock) iz Velike Britanije, Toni Sandoval iz Meksika i Jildiraj Činar iz Turske. Tu su i zvijezde regionalne strip scene Aleksa Gajić, Jovan Ukropina, Iztoka Sitar, Štef Bartolić i mnogi drugi – ukupno će publici biti dostupna djela preko stotinu strip stvaralaca!
Takođe iz Sjedinjenih američkim država stiže i jedna najpoznatijih scenaristkinja – Džoan Starer čiji strip se nalazi na zidovima „Smithsonian“muzeja, zatim glavni urednik kultnog „Heavy Metal“ magazina, Dejv Keli, kao i velike zvijezde američkog tržišta iz našeg regiona - Esad Ribić i Goran Sudžuka.
U samo par dana svijet, koji smo do sada poznavali, izgubio je dva muzička vizionara i revolucionara na polju popularne muzike – Slaj Stoun preminuo je 9. juna a Brajan Vilson 11. juna, obojica u 82. godini. Postoji još barem nekoliko poveznica između ingenioznih frontmena dva izuzetno uticajna, antologijska benda koji su obilježili šezdesete i početak sedamdesetih godina prošlog vijeka, dakle vrijeme kada je rok muzika evoluirala prateći paralelno i društvena gibanja.
Sastav Sly and the Family Stone u svakom slučaju je bio društveno angažovaniji, svjesniji rasnih i klasnih pitanja, dok legendarni The Beach Boys ipak nisu odmakli previše od sunčanih plaža Kalifornije, surfovanja, tinejdžerskih ljubavnih jada i na koncu prelaznog perioda adolescenata u (nešto) zrelije doba, čije su preokupacije slične diljem planete. Kuriozitet je da su obje grupe, toliko žanrovski različite, snimile pjesmu pod nazivom “Dance, dance, dance”. Dodirne tačke su i težnja ključnih autorskih ličnosti, Brajana i Slaja, ka kompleksnijim aranžmanima, inventivnijem i impresivnijem izrazu i uopšte kontinuiranom eksperimentisanju u muzici - odnosno traganju za progresivnijom formom.
Moglo bi se reći da je bend Sly and the Family Stone izvodio progresivnu plesnu (“progressive dance music” zvuči još preciznije) a The Beach Boys progresivnu pop muziku. Pored psihodeličnih začina u kasnijim fazama pomenutih sastava, oba su frontmena u značajnoj mjeri konzumirala psihoaktivne supstance, što se naročito odrazilo na zdravlje, konkretno psihu B. Vilsona – preporuka za izuzetan biografski film “Love and Mercy” snimljen prije desetak godina u kome je moguće spoznati djelić njegove “izvanrealnosti”, ali i neporecive genijalnosti, ali i prošlogodišnji dokumentarni film o Bič Bojsima.
Prošlogodišnja produkcija ponudila je pregršt kvalitetne muzike, praktično u svim zamislivim žanrovima, a kao što je redovnima čitateljima poznato Stereo Art magazina je fokusiran na (indi) rok, indi pop, (alt.) kantri i stoga je jasno da su u samom vrhu Waxahatchee, što je očekivano, i (vjerovatno neočekivano) MJ Lenderman, a njih dvoje su nas oduševili pjesmom godine koja je objavljena još u januaru 2024. Father John Misty je ponovo pri samom vrhu, ovaj put i na postolju, i prosto je nestvarno da se nije našao na nekim uticajnim godišnjim listama, pa čak ni na svježe objavljenoj listi Dragana Ambrozića!No, kao što smo puno puta ponovili, svaka lista je u suštini subjektivna ma koliko težila objektivnom sagledavanju onoga što pokušava da analizira – to je, dodajmo takođe, suštinski nemoguće jer je količina muzike koja se objavljuje poslednjih decenija nesaglediva! U tom smislu smo se i mi, pored ličnih afiniteta i naših muzičkih miljenika, a ponajviše miljenica, služili mnogim drugim godišnjim pregledima u kojima smo pronašli ponešto propušteno… Slijedi zbirna lista, nastala na osnovu bodovanja prvih 20 na pojedinačnim izborima (koji će dati dodatne uvide u personalne preferencije), a vi budite slobodni da prokomentarišete i eventualno dodate vaše favorite u komentarima.
TOP 11 ALBUMA 2024. GODINE:
