MIŠEL UELBEK – NE MIRIM SE (Booka)

MIŠEL UELBEK – SEROTONIN (Booka)

Agilna izdavačka kuća Booka premijerno je predstavila poeziju jednog od vodećih savremenih književnika, u prevodu Vladimira D. Jankovića. Štampanje te knjige bilo je tempirano i pripremljeno za ekskluzivni dolazak kontroverznog francuskog pisca u Beograd, što se nažalost nije desilo, ali priliku da se upoznamo sa pjesmama Mišela Uelbeka ne bi trebalo propustiti, uprkos činjenici da je njegovo ime afirmisala beskompromisna proza, a ne poezija.

Poslednji u znamenitom nizu njegovih romana koji su odjeknuli u širokoj javnosti jeste “Serotonin”, u kome pripovjeda o stanju u kome se naša (propadajuća?) civilizacija nalazi; roman sa razočaranim, melanholičnim glavnim junakom koji je (na razne načine) onemogućen, ili prosto onemoćao da djeluje. Nezahvalna slika francuskog i evropskog društva danas, začinjena sa dovoljno pikantne provokacije koja će uznemiriti pojedine čitaoce, definitivno nije "za svakoga", ali da li je to ikada bila književnost sa velikim K?

ARTUR REMBO – PUSTINJE LJUBAVI (Lom)       

DILAN TOMAS – AVANTURE POD PLOČNIKOM (Lom)

Jedan od “ukletih pjesnika” napisao je ovaj snoliki prozni tekst 1871. godine, a izdanje LOM-a nudi jedinstvenu mogućnost čitanja, tj. užitka čitanja jednog od malobrojnih djela ingenioznog poete koji je značajno modernizovao književnost XIX i uticao na poeziju XX vijeka. Jedan od rodonačelnika poezije u prozi, u ovom se djelu takođe kreće neotkrivenim, žanrovski neodredivim stazama, u kome govori o svom boravku u Africi.

Kad smo već kod ukletih poeta, tim bi se epitetom mogao okititi i Dilan Tomas, velški (kultni) pisac, koji je takođe preminuo prije svoje četrdesete godine. Kao i Rembo, u biti je nadrealista koji je stradao zbog neurednog, boemskog načina života. U knjizi “Avanture po pločnikom” opisuje putešestvije, tačnije lutanje adolescenta koji je pobjegao od kuće odmetnuvši se i od sredine koja ga je gušila. I ovo je koliko proza toliko i poezija, pisana strastveno i nadahnuta kako iskustvima pisca tako i drugim književnicima. Autor je ovaj roman opisao kao “mješavinu Olivera Tvista, Male Dorit, Kafke, Bičkombera, i dobrog starog Tomasa, Remboa iz Kamdonkin drajva. . .“.

HORHE LUIS BORHES – ALEF (Laguna)

MARIO VARGAS LJOSA – RAJ NA DRUGOM ĆOŠKU  (Laguna)

Nakon zbirki priča “Maštarije” i “Brodijev izvještaj” (po prvi put na našem jeziku), a neposredno prije novog izdanja testamentarne “Peščane knjige” koja će biti uskoro objavljena, Laguna je štampala još jedno, gotovo mitsko djelo velikog erudite i po mnogima neprevaziđenog maga kratke proze. “Alef” je jedna od najpoznatijih Borhesovih knjiga, napisana 1949. godine a i dalje među najuticajnijim metafizičkim proznim tvorevinama XX vijeka, u kojoj obrađuje autorove omiljene teme: vrijeme i vječnost, odnosno beskonačnost i besmrtnost, kao i ono nesaznatljivo - prožimanje vremenskih i prostornih ravni. Kritika ističe konkretniju karakterizaciju u zbirci čiji je originalni naziv “Alef i druge priče”, mada su likovi iz priča koje čine “Brodijev izvještaj” isto tako precizno izgrađeni i slikoviti.

Mario Vargas Ljosa piše knjigu fikcije, koristeći se biografskim podacima iz života Pola Gogena u periodu kada je živio na Tahitiju, gdje je pobjegao od, po njegovom mišljenju izvještačene evropske civilizacije, za koju je smatrao da je ostala bez duhovnosti. Moguće je, međutim, slavnom slikaru prigovoriti da je i sam ostao bez duše, jer je napustio suprugu i dvoje tjece, u potrazi za inspiracijom i istinskom Umjetnošću. Roman u 22 poglavlja prati, paralelno, i Floru Tristan, kojoj je Gogen bio unuk ali se lično nisu poznavali, pa se tako njihovi putevi ne sreću, nego im se samo sudbine fiktivno ukrštaju. Ona, naravno, nije bila obična baka, nego na svoj način preteča feministkinja, a takođe je živjela drugačijim životom i kršila ustaljene društvene norme, što dabome nije bilo bez posljedica.

RUMENA BUŽAROVSKA – NIKUDA NE IDEM (Booka)

IVAN ERGIĆ – PRIRUČNIK ZA ČEKANJE (Kontrast izdavaštvo)

Makedonska spisateljica Rumena Bužarovska vrlo brzo je postala miljenica ovdašnje, posebno ženske publike. Tematiku muško-ženskih odnosa i svakodnevnih situacija, kojom se bavila u veoma popularnoj, sa lakoćom čitanoj zbirci “Moj muž”, autorka se proširila i pozabavila se odnosom lokalnog i globalnog, odnosno malograđanskog i onog drugog pogleda i shvatanja svijeta, ne libeći se da istakne razne, a zapravo sveprisutne, komplekse ovde kod nas i raznolike negativne balkanske osobenosti. Čini se da će i ovih novih sedam priča pronaći hitro put do šireg kruga čitalaca, baš zbog iskrenosti i isto tako izvrsnosti njenog književnog postupka.

Poezija Ivana Ergića takođe plijeni izuzetnom iskrenošću i inteligencijom, što nekima može biti neobično jer ju je napisao nekadašnji profesionalni fudbaler. Već sa prvih par pjesama sve eventualne predrasude autor razbija u paramparčad, demonstrirajući vrline darovitog pjesnika koji poeziju osjeća sopstvenim bićem, ali i intelektualca koji svijet promišlja i pažljivo preispituje, iz pozicije savremenog muškarca kao lirskog subjekta.

D. H. LORENS – STUDIJE IZ KLASIČNE AMERIČKE KNJIŽEVNOSTI (Arto)     

POL MORLI: JOY DIVISION: DEO PO DEO (Kontrast izdavaštvo)

“Studije iz klasične američke književnosti” je prva knjiga o američkoj književnosti koju je napisao veliki britanski pisac, autor slavnih romana “Ljubavnika Lejdi Četerli”, “Zaljubljene žene”, “Duga”, “Sinovi i ljubavnici”. Beskompromisne i oštroumne Studije tiču se klasika američke književnosti i uopšte kulture, kao što su Melvil, Po, Vitmen, Hotorn, istovremeno oslikavajući duh Amerike i njenih mitova i klišea, svijesti i podsvijesti, ujedno bivajući “ogledalo društveno-istorijskih procesa koji su identifikovali prostor Sjeverne Amerike na globalnom nivou” kako kaže lorensolog dr Marija Krivokapić u pogovoru knjige, čiji prevod predstavlja prvoklasni kulturni događaj.

U knjizi novinara i muzičkog kritičara Pola Morlija sabrani su njegovi autorski tekstovi o kultnom britanskom bendu o kojem je pisao sedamdesetih, osamdesetih, ali i 2007. godine kada je knjiga prvi put objavljena. U njoj evocira duh vremena, slaže pazle koji definišu bit i bitnost legendarne grupe i njenog frontmena, o kojem je Morli napisao nadahnuto posmrtno slovo. On takođe piše o (izvrsnim) filmovima “24 Hour Party People” i “Control”, te tako zaokružuje tekstove o muzici, dostignuću i nasljeđu Joy Division, ali i scene kojoj su, makar potpuno posebni i neuporedivi, ipak na neki način pripadali.

RAJ LORIGA – PREDAJA  ( Booka)

MANUEL PUIG – IZDAJA RITE HEJVORT  (Dereta)

Španski spisatelj sa imidžom, odnosno statusom rok zvijezde, roman “Predaja” napisao je kao parabolu o otuđenom, dehumanizovanom svijetu XXI vijeka koji ne trpi drugačije, dakle humane i “normalne” individue koje još imaju trunku emocije i ne ustručavaju se da je iskažu, tj. podijele. Dirljivo i angažovano štivo, pisano bez ustručavanja glede jezika i bez kalkulisanja autora, tako da se može osjetiti njegova emocionalna žeravica.

“Izdaja Rite Hejvort”, pak, prvi je roman hispanoameričkog klasika, svojevrsno autobiografsko štivo o dječaku iz malog mjesta koji mašta o likovima iz raskošnih holivudskih filmova. Manuel Puig se poigrava perspektivama, koristi raznovrsne književne tehnike, od unutrašnjeg monologa do pravog toka svijesti, epistolarnu formu itsl., ali pišući sa finom dozom crnog humora koja dodatno privlači čitaoca ovom uvaženom djelu postmodernističke literature XX vijeka sa brojnim popkulturnim referencama.